تحصیلات دانشگاهی در ژاپن

ژاپن، اقتصاد اول و صنعت آسیا و جهان است و در هزاره سوم، یکی از کشورهای پیشرو در عرصه های علم و فناوری به شمار می رود. در برخی از حوزه ها مانند نانو فناوری، ژاپنی ها روی موضوعاتی مشغول به تحقیق هستند که هنوز درک خوبی از آن در کشورهای مختلف دنیا وجود ندارد. کشوری که نفت خیز نیست و وزیر نفت دارد، نگاه راهبردی و بلند مدت به مقولات گوناگون علمی داشته و این بستر و محیط خوبی برای پژوهشگران فراهم می کند تا در یک محیط کاملا دانش بنیان، به تحقیق و پژوهش در رشته مورد علاقه بپردازند. اگر چه بر خلاف مردم اسکاندیناوی، ژاپنی ها به زبان انگلیسی آشنایی ندارند، اما اکثر دانشگاه های دولتی این کشور در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا، به زبان انگلیسی نسبت به پذیرش دانشجو اقدام کرده و حتی بورس های تحصیلی گوناگونی نیز در اختیار آنها قرار می دهد که ظرف یک دهه اخیر، صدها دانشجوی ایرانی موفق به تحصیل در دانشگاه های مختلف این کشور از جمله توکیو، کیوتو و اوزاکا شده است.

یکی از فرصت های تحصیل در سرزمین آفتاب تابان را باید امکان دسترسی به پارک های علم و فناوری متنوع و تخصصی این کشور دانست که ظرفیت خوبی برای دنبال کردن ایده ها و تجاری سازی آنها در رشته های فنی و مهندسی است.

اگر خواهان تحصیل در این کشور در مقطع ارشد و PHD‌ هستید، از راهنمایی که در انتهای گفتار ارائه شده است استفاده کنید. توجه کنید که برخی از بورس های تحصیل در این کشور توسط سفارت ژاپن در تهران معرفی می شود و برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید با اداره فرهنگی و آموزشی این سفارت تماس بگیرید.

خوشبختانه بسیاری از دانشگاه های ژاپنی در فهرست ممتاز و خوب اداره کل دانش آموختگان وزارت علوم بوده و متقاضیان تحصیل در این دانشگاه ها در کلیه رشته ها قادر خواهند بود تا به راحتی ادامه تحصیل داده و از مزایای ارزشیابی تحصیلی مدارک اخذ شده در کشورمان استفاده کنند.

اگر از مقطع دبیرستان قصد تحصیل در این کشور دارید، می بایست زبان ژاپنی را مسلط باشید. توجه داشته باشید که تحصیلات‌ پیش‌ دانشگاهی تحصیلات‌ ابتدایی در ژاپن‌ از ۶ سالگی آغاز می‌شود که‌ دانش ‌آموزان‌ در آن‌ دروس‌ پایه‌ را فرا می‌گیرند.  مدت‌ تحصیلات‌ ابتدایی (Elementary Schools) سال‌ است. سپس‌ دانش‌آموزان‌ وارد دوره‌ دبیرستان‌ میشوند که‌ تحصیلات‌ در آن‌ به‌ دو دوره‌ سه‌ ساله‌ تقسیم‌ میشود. شایان ذکر است که طول تحصیلات‌ ابتدایی و دوره ‌ اول دبیرستان (Lower Secondary Schools) در مجموع ۹ سال‌ است‌ که‌ اجباری بوده و در این‌ زمان‌ دانش‌ آموز میتواند دبیرستان‌ را ترک‌ کند و در کالج‌های فن‌آوری (College of Technology) ادامه‌ تحصیل‌ دهد یا در سه سال‌ دوره‌ دوم‌ دبیرستان‌ (Upper Secondary Schools) ادامه‌ تحصیل‌ دهد.

در پایان‌ دوره‌ ۱۲ ساله‌ تحصیلات‌ پیش‌دانشگاهی، موفق‌ به‌ گرفتن‌ دیپلم‌ دبیرستانی‌ شود. دانش‌آموزان‌ در امتحانات‌ سراسری تحت‌ عنوان‌ (NCUEE) شرکت‌ می‌کنند. این‌ امتحانات‌ از ۱۸ درس‌ در موضوعات‌ زبان‌ ژاپنی، علوم‌ اجتماعی، ریاضیات، علوم‌ و زبان‌ خارجی‌ برگزار می‌شود.

تحصیلات‌ دانشگاهی ‌برای‌ ورود به‌ دانشگاه‌های‌ ژاپن‌ داشتن‌ دیپلم‌ دبیرستان‌ و گذراندن‌ موفقیت‌آمیز امتحانات‌ سراسری‌ ورودی‌ دانشگاه‌ها (NCUEE) خواهد بود. مراکز آموزش‌ عالی‌ در ژاپن‌ به‌ سه‌ دسته‌ دولتی، محلی و خصوصی‌ تقسیم‌ می‌شوند. دانشگاه‌های‌ دولتی و محلی‌ تحت‌ پوشش‌ وزارت‌ آموزش، علوم‌ و فرهنگ‌ ژاپن‌ هستند.

دانشگاه‌های‌ خصوصی‌ نیز با مجوز این‌ وزارتخانه‌ فعالیت‌ می‌کنند و با در نظر گرفتن‌ مسائل‌ آموزشی، درصدی‌ از هزینه‌هایی خود را نیز از دولت‌ دریافت‌ می‌کنند. تعداد دانشگاه‌های‌ خصوصی در ژاپن‌ به‌ مراتب‌ از دانشگاه‌های‌ دولتی‌ بیشتر است. از نظر آماریی دانشگاه‌هایی دولتی‌ هجده درصد، دانشگاه‌های‌ محلی ۹ درصد و دانشگاه‌های‌ خصوصی‌ هفتاد و سه درصد از مراکز آموزش‌ عالی را به‌ خود اختصاص‌ داده‌اند. اگر قصد تحصیل در این کشور را دارید، برای صرفه جویی در هزینه ها می بایست از دانشگاه های دولتی که شهریه رایگان یا شهریه بسیار کمی را طلب می کنند، ادمیشن دریافت کنید. چرا که هزینه زندگی و تحصیل در ژاپن به نسبت دیگر مقصدهای تحصیلی آسیا و و اروپا بالا است.

آشنایی با دوره های دانشگاهی ژاپن

پیش از تحصیل در ژاپن، بهتر است درباره دوره های دانشگاهی این کشور بدانید.

دوره‌ های حرفه‌ ای منتهیی به‌ مدرک ‌Associate که‌ طی‌ آن‌ دانش‌آموزان  بعد از تحصیلات ۹ ساله‌ اجباری‌ و در پایان‌ دوره‌ اول‌ دبیرستان، ۵ سال‌ تحصیلی‌ را در کالج‌ هایی فن‌آوری‌ (College of Technology) می‌گذرانند. این‌ دوره‌ شامل‌ ۱۶۷ واحد (Credits) است. با مدرک‌ Associate، دانشجو می تواند متقاضی‌ ورود به‌ سال‌ دوم‌ یا سوم‌ دوره ‌Bachelor در دانشگاه‌ها شود. بنابراین اگر تحصیلات در این کشور را از مقطع دیپلم آغاز کردید، دریافت مدرک Associate الزامی خواهد بود. دوره های دو ساله‌ منتهی‌ به‌ مدرک‌ Associate در صورت‌ داشتن‌ دیپلم‌ دبیرستان‌ در کالج‌ ها (Junior College) گذرانده‌ می‌شود. این‌ دوره‌ شامل‌ ۶۲ واحد (Credits) است. هم چون‌ مورد قبل، با مدرک‌ Associate دانشجو قادر خواهد بود که متقاضی‌ ورود به‌ سال‌ دوم‌ یا سوم‌ دوره‌ Bachelor در دانشگاه‌ها شود. دوره های موسوم به Gakushi که همان Bachelor یا دوره های کارشناسی هستند، شامل‌ چهار سال‌ تحصیل‌ بعد از دیپلم‌ دبیرستان‌ است. این‌ دوره‌ در برگیرنده‌ ۱۲۴ واحد (Credits) است. تقریبا اکثر دانشگاه های دولتی و محلی و خصوصی ژاپن، این دوره ها را به زبان ژاپنی ارائه می کنند و تسلط به این زبان پیش از آغاز دوره الزامی است. رشته‌های‌ پزشکی‌، دندانپزشکی‌ و دامپزشکی‌ با شش‌ سال‌ تحصیل‌ تمام‌ وقت‌ نیز شامل‌ ۱۸۸ واحد است.

دوره های موسوم به Shushi که همان Master یا دوره های کارشناسی ارشد است، شامل‌ دو سال‌ تحصیل‌ ، با شرط‌ داشتن‌ مدرک‌ Bachelor  و موفقیت‌ در امتحانات‌ ورودی است. این‌ دوره‌ شامل‌ ۳۰ واحد (Credits) است. پس‌ از موفقیت‌ در امتحانات، دانشجو موظف‌ به‌ انتخاب‌ کار پژوهشی‌ هستند و با دفاع‌ موفقیت‌آمیز از پایان‌ نامه‌ پژوهشی‌ خود به‌ دریافت‌ مدرک شوشی یا مستر نایل‌ می‌شود.دوره های موسوم به Hakushi که همان PhD یا دوره های دکترا است، شامل‌ سه‌ سال‌ تحصیل‌ به‌ شرط‌ داشتن‌ مدرک‌Master  ، و نیز موفقیت‌ در امتحانات‌ ورودی‌ که‌ شامل‌ دفاع‌ از پایان‌ نامه‌ دوره Master است امکان پذیر خواهد بود. این‌ دوره‌ شامل‌ ۳۰ واحد (Credits) است. موفقیت‌ در امتحانات‌ و دفاع‌ از پایان‌ نامه‌ پژوهشی‌ شرط‌ دریافت‌ مدرک Ph.D (Hakushi) است. طول دوره تحصیلی در ژاپن  34دانشگاه ژاپن در بررسی وزارت علوم در سطح گروه یک (ممتاز) معتبر اعلام شدند که در این گروه مدارک دانشگاه Temple University تنها در مقطع کارشناسی ارشد ارزشیابی می شود.

وزارت علوم اعلام کرده است کلیه‌ مراکز آموزش‌ عالی‌ دولتی، محلی‌ و خصوصی‌ که‌ مجوز رسمی‌ وزارت‌ آموزش، علوم‌ و فرهنگ‌ کشور ژاپن‌ را دارا بوده‌ و اسامی‌ آنها در فهرست‌ گروه‌ یک آورده‌ نشده‌ است در گروه دو (خوب) ارزشیابی می شوند.

نحوه‌ ارزشیابی‌ مدارک‌ تحصیلی‌ دانشگاههای کشور ژاپن

بر اساس اعلام اداره کل امور دانش آموختگان وزارت علوم، مدرک Associate به ماخذ "کاردانی" ارزشیابی‌ می‌شود. همچنین آن دسته از مدارک دانشگاهی با دو یا سه سال‌ تحصیل و گذراندن معادل‌ حداقل‌ 60 واحد سمتری که‌ منجر به‌ اخذ مدرک ‌Bachelor نشود بعد از دیپلم‌ دبیرستان یا پیش دانشگاهی "کاردانی" ارزشیابی‌ می‌شود.

 

مدرک Bachelor Gakushi در صورت‌ داشتن‌ دیپلم‌ دبیرستان یا پیش دانشگاهی، "کارشناسی" و مدارک Master Shushi در صورت‌ داشتن‌ کارشناسی، "کارشناسی‌ ارشد" ارزشیابی‌ می‌شود.

 

مدرک Ph.D. Hakushi نیز در صورت‌ داشتن‌ کارشناسی‌ ارشد "دکتری" ارزشیابی‌ می‌شود.

وزارت علوم تحقیقات و فن آوری : رتبه بندی دانشگاهههای ژاپن برای سال2020

 

 

 

ژاپن

گروه الف (ممتاز)

 

1. Hokkaido University https://www.hokudai.ac.jp/
3. Keio University https://www.keio.ac.jp/en/
5. Kobe University https://www.kobe-u.ac.jp/en/index.html
7. Kyoto University https://www.kyoto-u.ac.jp/en/
9. Kyushu University https://www.kyushu-u.ac.jp/en/#
11. Nagoya University http://en.nagoya-u.ac.jp/
13. Osaka University https://www.osaka-u.ac.jp/en
15. The University of Tokyo https://www.u-tokyo.ac.jp/en/index.html
17. Tohoku University https://www.tohoku.ac.jp/en/
19. Tokyo Institute of Technology https://www.titech.ac.jp/english/
21. University of Tsukuba http://www.tsukuba.ac.jp/en/

 

گروه ب (خوب)

1. Chiba University http://www.chiba-u.ac.jp/e/index.html
3. Doshisha University https://www.doshisha.ac.jp/en/
5. Gifu University https://www.gifu-u.ac.jp/en/
7. Hiroshima University https://www.hiroshima-u.ac.jp/en
9. Hitotsubashi University http://www.hit-u.ac.jp/eng/
11. Kanazawa University https://www.kanazawa-u.ac.jp/e/
13. Kindai University https://www.kindai.ac.jp/english/
14. Kumamoto University https://ewww.kumamoto-u.ac.jp/en/
16. Kyushu Institute of Technology (Kyutech) https://www.kyutech.ac.jp/english/
18. Meiji University https://www.meiji.ac.jp/cip/english/
20. Nagasaki University http://www.nagasaki-u.ac.jp/en/
22. Nagoya City University https://www.nagoya-cu.ac.jp/english/
24. Nagoya Institute of Technology https://www.nitech.ac.jp/eng/index.html
26. Nihon University https://www.nihon-u.ac.jp/en/
28. Niigata University https://www.niigata-u.ac.jp/en/
30. Okayama University https://www.okayama-u.ac.jp/index_e.html
32. Osaka City University (OCU) https://www.osaka-cu.ac.jp/en
34. Osaka Prefecture University (OPU) https://www.osakafu-u.ac.jp/en/
36. Rikkyo University https://english.rikkyo.ac.jp/
38. Ritsumeikan University http://en.ritsumei.ac.jp/
40. Saitama University http://en.saitama-u.ac.jp/
42. Shinshu University https://www.shinshu-u.ac.jp/english/
44. Sophia University https://www.sophia.ac.jp/eng/index.html
46. The University of Aizu https://www.u-aizu.ac.jp/en/
48. Tokai University https://www.u-tokai.ac.jp/english/
50. Tokushima University https://www.tokushima-u.ac.jp/english/
52. Tokyo Metropolitan University https://www.tmu.ac.jp/english/index.html
54. Tokyo University of Agriculture and Technology https://www.tuat.ac.jp/en/
56. Tokyo University of Science https://www.tus.ac.jp/en/
57. Toyota Technological Institute https://www.toyota-ti.ac.jp/english/
59. Waseda University https://www.waseda.jp/top/en/
60. Yokohama City University (YCU) https://www-user.yokohama-cu.ac.jp/~english/
62. Yokohama National University https://www.ynu.ac.jp/english/

 

گروه ج (متوسط)

دانشگاه‌های گروه ج کشور ژاپن فقط در مقاطع کارشناسی و کارشناسی‌ارشد مورد تایید می‌باشند.

1. Aoyama Gakuin University        https://www.aoyama.ac.jp/en/
3. Chuo University http://global.chuo-u.ac.jp/english/
5. Gunma University http://www.gunma-u.ac.jp/english/index-e2.html
7. Hosei University http://www.hosei.ac.jp/english/
9. Ibaraki University https://www.ibaraki.ac.jp/en/
11. Kagoshima University https://www.kagoshima-u.ac.jp/en/
13. Kochi University http://www.kochi-u.ac.jp/english/index.html
15. Kyoto Institute of Technology https://www.kit.ac.jp/en/
17. Muroran Institute of Technology http://www.muroran-it.ac.jp/en/
19. Nagaoka University of Technology https://www.nagaokaut.ac.jp/e/
21. Ochanomizu University http://www.ocha.ac.jp/en/index.html
23. The Graduate University for Advanced Studies https://www.soken.ac.jp/en/
25. The University of Electro-Communications https://www.uec.ac.jp/eng/
27. Tokyo University of Marine Science and Technology https://www.kaiyodai.ac.jp/english/
29. University of Miyazaki https://www.miyazaki-u.ac.jp/english/
31. University of Ryukyus https://www.u-ryukyu.ac.jp/
33. Utsunomiya University https://www.utsunomiya-u.ac.jp/en/
35. Yamagata University https://www.yamagata-u.ac.jp/en/
37. Yamaguchi University http://www.yamaguchi-u.ac.jp/english.html

 

لیست دانشگاه های مورد تایید وزارت علوم برای سال 2021   ژاپن

گروه الف:

Hokkaido University

Keio University

Kobe University

Kyoto University

Kyushu University

Nagoya University

Osaka University

The University of Tokyo

Tohoku University

Tokyo Institute of Technology

University of Tsukuba

گروه ب:

Aoyama Gakuin University

Chiba University

Doshisha University

Ehime University              صرفا در رشته‌های کشاورزی و جنگلداری

Gifu University

Gunma University

Hiroshima University

Hitotsubashi University

Kagoshima University

Kanazawa University

Kindai University

Kumamoto University

Kyoto Institute of Technology

Kyushu Institute of Technology (Kyutech)

Meiji University

Nagasaki University

Nagoya Institute of Technology

Nara Institute of Science and Technology             صرفا در رشته‌های علوم‌زیستی، شیمی، کامپیوتر و سیستمها

Niigata University

Okayama University

Osaka City University (OCU)

Osaka Prefecture University (OPU)

Rikkyo University

Ritsumeikan University

Saitama University

Shinshu University

Shizuoka University              صرفا در رشته‌های کشاورزی و جنگلداری

Sophia University

The Graduate University for Advanced Studies

The University of Aizu

Tokai University

Tokushima University

Tokyo Metropolitan University

Tokyo University of Agriculture and Technology

Tokyo University of Science

Toyota Technological Institute

Waseda University

Yamaguchi University

Yokohama City University (YCU)

Yokohama National University

 

 

گروه ج:

دانشگاه‌های گروه ج کشور ژاپن فقط در مقاطع کارشناسی و کارشناسی‌ارشد مورد تایید می‌باشند.

Akita University

Chuo University

Hosei University

Ibaraki University

Kitasato University

Kochi University

Muroran Institute of Technology

Nagaoka University of Technology

Nagoya City University

Nihon University

Ochanomizu University

The University of Electro-Communications

Tokyo University of Marine Science and Technology

Tokyo University of Technology

University of Miyazaki

University of Ryukyus

Utsunomiya University

Yamagata University

Yamaguchi University

Yamanashi University

اداره کل امور دانش آموختگان - 1399

 

جامعه علمی ایرانیان در ژاپن

فهرست دانشگاههای ایران

مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران

وزارت علوم، تحقیقات و فن آوری

وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

شبکه علمی کشور

سازمان سنجش آموزش کشور

معاونت آموزش و پژوهش وزارت امور خارجه

سازمان پژوهش های علمی و صنعتی

کتابخانه ملی ایران

جشنواره خوارزمی

دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی

موسسه لغت نامه دهخدا و مرکز بین المللی آموزش زبان فارسی

رایزنی علمی و سرپرستی دانشجویان در جنوب شرق آسیا