ژاپن شناسان ایرانی
1- دکتر هاشم رجب زاده منتخب آثار منتشر شدۀ هاشم رجب زاده (کتابها و مقاله‌ها تا بهار ۱۳۹۷)
کتابـهای چاپ شـده - تحقیق و تألیف -
* آئینِ کشورداری در عهد رشیدالدین فضل الله همدانی (متوفّی ۷۱۸هـ.ق.)، تهران، توس، ۱۳۵۵، هشت+۳۱۸ص.
* تاریخ ژاپن از آغاز تا معاصر: نگاهی به زمینه ها و مایه های فرهنگ و تمدن امروز سرزمینِ آفتاب، تهران، مؤلّف، و۱۳۶۵، هیجده+۶۰۰ص.
* تعلیمِ خطّ (نسخ، نستعلیق، شکسته): خط و خوشنویسی فارسی، دانشگاه مطالعات خارجی اوساکا، ۱۹۸۸ (۱۳۶۷خ.)، ۲۵ص.
* زبان احترام یا تعارف در فارسی: لفظ مؤدّبانه و فروتنانه، دانشگاه مطالعات خارجی اوساکا، ۱۹۸۸(۱۳۶۸)، دو+۳۷ص.
* یکهزار واژه در دوهزار سخن: نمونه های کاربردِ واژه ها در جمله، دانشگاه مطالعات خارجی توکیو، ۱۹۹۰ (۱۳۶۸)، ۸۸ص.
* نامه نگاریِ ساده به فارسی، دانشگاه مطالعات خارجی توکیو، ۱۹۹۰ (۱۳۶۸)، ۱۱۶ص.
* گفت و گو به فارسی، دانشگاه مطالعات خارجی توکیو، ۱۹۹۰ (۱۳۶۸)، ۱۴۸ص.
* برخی از مَثَلها و تعبیرات فارسی (ادبی و عامیانه)، مشهد، مؤسسۀ چاپ و انتشارات آستانقدس رضوی، ۱۳۷۲(چاپ دوم۱۳۷۶)، ۲۸۰ص.
* گزیدۀ امثال و حِکَمِ فارسی (به زبان ژاپنی؛ تحقیق مشترک و با ترجمۀ پروفسور تاکه شی کاتسوُفوُجی )، توکیو، دایگاکوُشورین (نشرِ دانشگاهیِ ژاپن)، ۱۹۹۳، سیزده+۳۷۳ص.
* ۵۵ سندِ فارسی از دورۀ قاجار: گنجینۀ اسنادِ فارسی، شماره ۱ (با همکاریِ کوئیچی هانه دا)، توکیو، مؤسسۀ مطالعۀ زبانها و فرهنگهای آسیا و افریقا، ۱۰ مارس ۱۹۹۷/اسفند ۱۳۷۵، ۱۵۸ص.
* ۶۰ سند فارسی از دورۀ قاجار: گنجینۀ اسناد فارسی، شماره ۲ (با همکاریِ کینجی ئه اوُرا)، همان ناشر، ۱۰ مارس ۱۹۹۸/اسفند۱۳۷۷، ۱۳+۱۸۴ص.
* خواجه رشیدالدین فضل الله همدانی (بنیانگذاران فرهنگ امروز، ۴۳)، طرح نو، زمستان ۱۳۷۷، ۴۱۳ص.
* ترسّل در فارسیِ امروز (به زبان ژاپنی، با نمونه هایِ فارسی؛ تحقیق مشترک و با ترجمه پروفسور یوُکو فوُجیموتو)، توکیو، دایگاکوُشورین (نشرِ دانشگاهیِ ژاپن)، اکتبر /۲۰۰۰پائیز ۱۳۷۸، ۲۸۱ص.
* نامه‌نگاری ساده بفارسی، مؤسّسۀ مطالعات و تحقیقات زبانها و فرهنگهای آسیا و افریقا، دانشگاه مطالعات خارجی توکیو، ۱۹۹۰، ۱۱۶ ص.
* یکهزار واژه در دوهزار سخن؛ نمونۀ کاربُردِ واژه‌ها در چمله، مؤسّسۀ مطالعات و تحقیقات زبانها و فرهنگهای آسیا و افریقا، دانشگاه مطالعات خارجی توکیو، ۱۹۹۰، ۹۸ ص.
* گفت‌وگُو بفارسی، مؤسّسۀ مطالعات و تحقیقات زبانها و فرهنگهای آسیا و افریقا، دانشگاه مطالعات خارجی توکیو، ۱۹۹۰، ۱۴۹ ص.
* کاربُرد واژگان در سخنِ فارسی، پژوهشکدۀ زبانها و فرهنگهای آسیا و افریقا، دانشگاه مطالعات خارجی توکیو، تابستان ۲۰۰۰، ۱۷۰ ص.
* کاربُردِ واژگان در سخنِ فارسی (ویرایش تازه)، دانشگاه مطالعات خارجی اوساکا، بهار ۲۰۰۰/ فروردین ۱۳۸۰، نُه+۲۴۳ص.
* سرگذشت غازان خان: تلخیص و بازنویسی بخش تاریخ مبارک غازانی از کتاب جامع التواریخ اثر رشیدالدین فضل الله همدانی، مؤسّسۀ فرهنگی اهل قلم (دورۀ کارنامۀ دانشوران ایران و اسلام، ۷۲) تهران، ۱۳۸۳، ۱۳۷ ص.
* سرگذشت مغولان در ایران از چنگیز تا هولاگُو: بازنویسی و تلخیص کتاب جامع التواریخ اثر رشیدالدین فضل الله همدانی، مؤسّسۀ فرهنگی اهل قلم (دورۀ کارنامۀ دانشوران ایران و اسلام، ۸۴) تهران، ۱۳۸۴، ۱۷۸ ص.
* سرگذشت چنگیز و خوارزمشاهیان: بازنویسی و تلخیص قسمتهایی از کتاب تاریخ جهانگشا اثر علاءالدین عطاملک جوینی،میراثیان (دورۀ کارنامۀ دانشوران ایران و اسلام، ۱۰۸) تهران، ۱۳۸۶، ۱۷۳ ص.
* سرگذشت حاکمان مغول ایران زمین تا آمدن هولاگو و فتح بغداد: بازنویسی و تلخیص نیمۀ دوم کتاب تاریخ جهانگشا اثر علاءالدین عطاملک جوینی،میراثیان (دورۀ کارنامۀ دانشوران ایران و اسلام، ۱۰۹) تهران، ۱۳۸۶، ۱۲۹ ص.
* خواجه رشیدالدین فضل الله همدانی (از ایران چه می‌دانم؟ 115)، دفتر پژوهشهای فرهنگی، 1392، 116ص.
* اسناد عبادی و آئینی شیعه و اسناد قضائی دورۀ قاجار: گنجینۀ اسنادِ فارسی، شماره 3 (با همکاریِ کینجی ئه اوُرا و با مقدمۀ کازُوئو موری موتو)، دانشگاه توکیو؛ مؤسسه مطالعات پیشرفته آسیا؛ مرکز پژوهش و اطّلاع رسانی در مطالعات آسیایی، توکیو، مؤسسۀ مطالعۀ زبانها و فرهنگهای آسیا و افریقا، 30 ژوئن 2016/تیرماه 139۵، 203 + 3ص.
* اسناد حقوقی و قضائی و اسناد عبادی دورۀ قاجار: گنجینۀ اسنادِ فارسی، شماره ۴ (با همکاریِ کینجی ئه اوُرا و با مقدمۀ کازُوئو موری موتو)، دانشگاه توکیو؛ مؤسسه مطالعات پیشرفته آسیا؛ مرکز پژوهش و اطّلاع رسانی در مطالعات آسیایی، توکیو، مؤسسۀ مطالعۀ زبانها و فرهنگهای آسیا و افریقا، 30 ژوئن 201۷/تیرماه 139۶، 2۱۹ + 1ص.
* تاریخ تجدّد ژاپن، جهان کتاب، تهران، ۱۳۹۶، ۲۶۷ ص.
* اسناد اجتماعی و قضائی دورۀ قاجار: گنجینۀ اسنادِ فارسی، شماره ۵ (با همکاریِ کینجی ئه اوُرا و با مقدمۀ کازُوئو موری موتو)، دانشگاه توکیو؛ مؤسسه مطالعات پیشرفته آسیا؛ مرکز پژوهش و اطّلاع رسانی در مطالعات آسیایی، توکیو، مؤسسۀ مطالعۀ زبانها و فرهنگهای آسیا و افریقا، 30 ژوئن 201۸/تیرماه 139۷، 2۲۱ + 1ص
ترجمه و تحقیق
* اندیشه و احساس در شعر معاصر ژاپن، تهران، توس، ۱۳۵۸، چهار+۱۸۱ص.
* قصّه هایِ ژاپنی (تحقیق و نگارش پیشگفتار)، تهران، توس، ۱۳۶۳، ۷۸ص.
* قهرمانان در افسانه ها و تاریخ ژاپن، تهران، مؤلّف، ۱۳۶۳، ۱۰۳ص.
* رسم و راه سامورائی: آئین نامۀ سلحشورانِ ژاپن (هاگاکوُره)"، نوشتۀ یاماموتو تسوُنه تومو، مشهد، مؤسسۀ چاپ و انتشارات آستانقدس رضوی، ۱۳۷۲، ۲۸۰ص.
* گُلِ صدبرگ؛ گزیدۀ "مانیوءشوُ"-شعرهای قدیم ژاپن (تحقیق و ترجمۀ مشترک با پروفسور یوُکو فوجیموتو)، مشهد، ۱۳۷۲،۳۲۰ص.
* گلستانِ ژاپنی: ترجمه ای از "تسوُره زوُره گوُسا"، تهران، مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی (پژوهشگاه)، ۱۳۷۲، ۲۱۵ص.
* سفرنامۀ یوشیدا ماساهاروُ، نخستین فرستادۀ ژاپن به ایران در دورۀ قاجار (سالهای ۸۸-۱۲۸۷هـ.ق.)، مشهد، مؤسسه چاپ و انتشارات آستانقدس رضوی، ۱۳۷۳، ۴۶۶ص.+تصاویر.
* سفرنامۀ یوشیدا ماساهاروُ، نخستین فرستادۀ ژاپن به ایران در دورۀ قاجار (سالهای ۸۸-۱۲۸۷هـ.ق.)، ، چاپ دوم (ویرایش تازه و با افزودن متن اصلی ژاپنی، و با همکاریِ کینجی ئهاُورا، همان ناشر، 1390، 512+ 104 ص.)
* ایران و ماوراءالنهر در نوشته های چینی و مغولی، تاٌلیف ولادیمیر و. برتشنایدر، تهران، بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار،۱۳۸۲، ۵۵۰ص.
* سفرنامه، خاطرات ایران، و یاد نامۀ آشی کاگا آتسوُاُوجی (با مقدّمه ای دربارۀ زندگی و آثار او)، تهران، دفتر پژوهشهای فرهنگی،۱۳۸۳، ۱۵۸ص.
* مهدیقلی هدایت (مخبرالسلطنه)، بهرۀ ژاپن از سفرنامۀ تشرّف به مکّه معظّمه از طریق چین- ژاپن- امریکا، + ترجمۀ انگلیسی از پری آزرم وند (مختاری) و ترجمۀ ژاپنی بخش اصلی سفرنامه از توشیمی ایتو، طهوری، تهران، زمستان ۱۳۸۹، ۱۰۶ + 83 + 30ص.
* گیلان در سفرنامه‌ها و پژوهش‌نامه‌های ژاپنی (تحقیق و ترجمه)، نشر فرهنگ ایلیا، رشت، ۱۳۹۲، ۲۳۵ ص.
* کین، دونالد؛ مِیجی، امپراتورِ ژاپن و دنیای او (۱۹۱۲-۱۸۵۲)، جهان کتاب، تهران،۱۳۹۷، ۳۵۲ ص. + تصاویر.
ترجمه
* سوسه کی، ناتسوُمه؛ بوچّان، تهران، توس، ۱۳۵۸، ۱۷۲ص.
* کالواکورسی، پیتر: تاریخ معاصر سیاستِ جهان -بعد از جنگِ بزرگ- World Politics since1945، تهران، توس، ۱۳۵۸، هشت+۵۱۸ص.
* بوُکّیو دِندو کیوکای؛ چنین گفت بودا، توکیو، ، ۱۹۸۴(۱۳۶۳خ.) (چاپ دوم، با تجدید نظر، ۱۳۶۴/۱۹۸۵؛ چاپ تهران، اساطیر،۱۳۷۱، ۱۳۷۲ و…)، ۸+۳۰۷ص.
* موریتا، آکیئو؛ ترقّیِ ژاپن: تلاش آگاهانه یا معجزه، تهران، سروش، ۱۳۷۴، ۴۸۴ص. (چاپ دوم، با تجدید نظر: تهران، سروش، ۱۳۸۱، ۴۶۳ ص.)
* اؤنو، موریو؛ خیرآبادنامه: ۲۵ سال با روستائیان ایران، دانشگاه تهران، زمستان ۱۳۷۶، نُه+۱۷۷ص. +تصاویر.
* کازاما، آکیئو؛ سفرنامه و خاطرات آکیئو کازاما، نخستین وزیر مختار ژاپن در ایران (۱۳۰۸ تا ۱۳۱۱ خورشیدی)، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، ۱۳۸۰، ۲۴۲ص+ تصاویر.
* اینووِه، ئه‌ایجی؛ ایران و من:خاطره ها و یادداشتهای ئه‌ایجی اینووِه، دفتر پژوهشهای فرهنگی با همکاری مرکز بین‌المللی گفتگوی تمدّن ها، تهران، ۱۳۸۳، ۳۳۳ ص (شامل تصاویر).
* سفرنامۀ ایران فوُروُکاوا نوبوُیوشی (عضو هیأت نخستین سفارت ژاپن به ایران در دورۀ قاجار، ۱۸۸۱ -۱۸۸۰م.) (ترجمۀمشترک با کینجی ئه اوُرا)، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، ۱۳۸۴، ۳۶۵ ص.
* مایکل مارا؛ زیبائی شناسی مدرن ژاپن، فرهنگستان هنر ایران، تهران، ۱۳۸۷، ۴۵۵ص.
(Michele Marra; Modern Japanese Aesthetics: a Reader, Univ. of Hawaii Press, 1999.)
* سفرنامۀ ایرانِ ماساجی اینووِه؛ مسافر ژاپنی در ماوراءِالنهر، ایران و قفقاز (۱۳۲۰هـ.ق./ ۱۹۰۲م.)، ترجمه با همکاری کینجی ئهاُورا، طهوری، تهران، ۱۳۹۰، ۲۱۴ ص.
* گروه پژوهش و تألیف یومیُوری؛ نفت ایران و نفتکش نیشّوماروُ: ژاپن و وارد کردن نفت ایران پس از ملی شدن آن (با همکاری کینجی ئه‌اوُرا)، دفتر پژوهشهای فرهنگی، تهران، 1391، 446ص.
* یاسُوماسا فُوکُوشیما؛ سفرنامۀ ایران و قفقاز و ترکستان (ترجمه مشترک با کِنجی ئه اوُرا)، تهران، دفتر پژوهشهای فرهنگی، ۱۳۹۲، ۲۶۲ص.
* یه‌ناگا، تویوکیچی؛ سفرنامۀ یه‌ناگا تویوکیچیدر ایران و آناطولی (۱۳۱۷ه.ق./ ۱۸۹۹م.): ژاپن و تجارت تریاک در پایان قرن نوزده، به‌پیوستِ گزارش رسمی یه‌ناگا در بارۀ تریاک ایران، و گزارش سفر و مأموریت کُوبوتا شیروء در ایران، ترجمۀ مشترک با کینجی ئهاُورا، انتشارات طهوری، تهران، ۱۳۹۲.
* اوءبا، کاگه‌آکی؛ سفرنامۀ ایران و ورارود، ترجمۀ مشترک با کینجی ئهاُورا، انتشارات طهوری، تهران، ۱۳۹۳.
* سفرنامۀ سُوزُوکی شین‌جوء، ترجمۀ مشترک با کینجی ئهاُورا، انتشارات طهوری، تهران، ۱۳۹۳.
* سفرنامۀ ناکامُورا نائوکیچی:مسافر فقیر ژاپنی در ایران (1320ه.ق./ 1902م.)، ترجمۀ مشترک با کینجی ئهاُورا، انتشارات طهوری، تهران، ۱۳۹4.
* پنج سفرنامه ژاپنیهای دیدارکننده از ایران (دهۀ 1920 میلادی- 1300 خورشیدی)، ترجمۀ مشترک با کینجی ئهاُورا، انتشارات طهوری، تهران، ۱۳۹4.
*یازده سفرنامه ژاپنیهای دیدارکننده از ایران (در سالهای 41-1931 میلادی 20-1310 خورشیدی)، ترجمۀ مشترک با کینجی ئهاُورا، انتشارات طهوری، تهران، ۱۳۹5.
*چهارده سفرنامه و خاطره نوشتۀ ژاپنیهای دیدارکننده از ایران در سالهای ۱۳۲۱ تا ۱۳۹۱ خورشیدی، ترجمۀ مشترک با کینجی ئهاُورا، انتشارات طهوری، تهران، ۱۳۹5.
*سال ۱۳۵۷ در ایران بودم؛ انقلاب اسلامی ایران به‌روایت م.ریو اؤنو استاد فقید و مدیر مؤسّسۀ فرهنگ خاوری دانشگاه توکیو، ترجمۀ مشترک با کینجی ئهاُورا، انتشارات طهوری، تهران، ۱۳۹۶.
مجموعۀ مقاله‌ها
* مجلّۀ کِلک، ویژه نامۀ ژاپن، ش۶۵ (مرداد ۱۳۷۴).
* کتابِ ماهِ تاریخ و جغرافیا، ویژۀ ژاپن، شمارۀ ۵۶-۵۷ (خرداد و تیر ۱۳۹۱).
* فصلنامۀ پُلِ فیروزه، ویژۀ ژاپن، نشرِ دفتر پژوهشهای فرهنگی، تهران، سال اوّل، شماره چهارم (تابستان ۱۳۸۱).
* ژاپن، دیروز و امروز؛ نگاهی به جامعه و فرهنگ سرزمین آفتاب و پیوندهای تمدّنی و فرهنگی آن با ایران(مجموعۀ ۳۱ مقالۀنوشته و ترجمه شده) ، دفتر پژوهشهای فرهنگی، تهران، ۱۳۸۳، ۴۱۲ ص.
* جستارهای ژاپنی در قلمرو ایرانشناسی (مجموعۀ ۶۳ مقالۀ تحقیقیِ نوشته و ترجمه شده)، تهران، بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار، ۱۳۸۶، ۸۵۴ص.، مصور، جدول، عکس.
* ایرانشناسی در ژاپن؛ نگاهی به تاریخچۀ ایرانشناسی و تلاشهای ایران‌پژوهان ژاپن از نیمۀ دوم سدۀ نوزده تا کنون (با پیوستِ فهرست آثار چاپ شدۀ ایران‌پژوهان ژاپنی، به‌‌کوشش کینجی ئهاُورا)، مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، تهران، ۱۳۸۹، هفت + ۳۳۷ + 345 ص. + تصاویر.
* از چشمۀ خورشید (برگرفته از ۵۷۰ قطعۀ منتشر شده در ۳۰ شمارۀ ستون «از چشمۀ خورشید: یادداشتهائیی از ژاپن» در مجلۀ بخارا، نشرِ عِلم، تهران، ۱۳۹۵، ۵۶۴ ص.
* مجلّۀ کِلک، ویژه نامۀ ژاپن، ش۶۵ (مرداد ۱۳۷۴).
* کتابِ ماهِ تاریخ و جغرافیا، ویژۀ ژاپن، شمارۀ ۵۶-۵۷ (خرداد و تیر ۱۳۹۱).
* فصلنامۀ پُلِ فیروزه، ویژۀ ژاپن، نشرِ دفتر پژوهشهای فرهنگی، تهران، سال اوّل، شماره چهارم (تابستان ۱۳۸۱).
* ژاپن، دیروز و امروز؛ نگاهی به جامعه و فرهنگ سرزمین آفتاب و پیوندهای تمدّنی و فرهنگی آن با ایران(مجموعۀ ۳۱ مقالۀنوشته و ترجمه شده) ، دفتر پژوهشهای فرهنگی، تهران، ۱۳۸۳، ۴۱۲ ص.
* جستارهای ژاپنی در قلمرو ایرانشناسی (مجموعۀ ۶۳ مقالۀ تحقیقیِ نوشته و ترجمه شده)، تهران، بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار، ۱۳۸۶، ۸۵۴ص.، مصور، جدول، عکس.
* ایرانشناسی در ژاپن؛ نگاهی به تاریخچۀ ایرانشناسی و تلاشهای ایران‌پژوهان ژاپن از نیمۀ دوم سدۀ نوزده تا کنون (با پیوستِ فهرست آثار چاپ شدۀ ایران‌پژوهان ژاپنی، به‌‌کوشش کینجی ئهاُورا)، مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، تهران، ۱۳۸۹، هفت + ۳۳۷ + 345 ص. + تصاویر.
* از چشمۀ خورشید (برگرفته از ۵۷۰ قطعۀ منتشر شده در ۳۰ شمارۀ ستون «از چشمۀ خورشید: یادداشتهائیی از ژاپن» در مجلۀ بخارا، نشرِ عِلم، تهران، ۱۳۹۵، ۵۶۴ ص.
تصحیح متون
* رشیدالدین فضل الله همدانی، بیان الحقایق؛ مجموعۀ هفده رساله، میراث مکتوب، تهران، ۱۳۸۶، چهل و سه + تصویر+ ۴۲۷ ص.
* مهدیقلی هدایت (مخبرالسلطنه)، بهرۀ ژاپن از سفرنامۀ تشرّف به مکّه معظّمه از طریق چین- ژاپن- امریکا، + ترجمۀ انگلیسی از پری آزرم وند (مختاری) و ترجمۀ ژاپنی بخش اصلی سفرنامه از توشیمی ایتو، طهوری، تهران، زمستان ۱۳۸۹، ۱۰۶ + 83+ 30 ص.
* رشیدالدین فضل الله همدانی، مجموعۀ رشیدیه (شامل کتابهای توضیحات رشیدی، مفتاح التفاسیر، سلطانیه، لطایف‌الحقایق) نسخه برگردان نسخۀ خطی شماره ۲۲۳۵ کتابخانه کاخ گلستان، کتابت ۷۰۶ﮪ.، میراث مکتوب، تهران، ۱۳۹۱، هشتاد + ۶۵۰ +8 ص
* رشیدالدین فضل الله همدانی، مفتاح التفاسیر (کتاب دوم از مجموعۀ رشیدیه)، میراث مکتوب، تهران، ۱۳۹۱، ۳۰۱ص. + نمایه‌ها + 7 ص.
* رشیدالدین فضل الله همدانی، توضیحات رشیدی (کتاب اوّل از مجموعۀ رشیدیه)، میراث مکتوب، تهران، ۱۳۹4، (در دو جلد) یکصد و شصت و هفت + 865ص. + نمایه‌ها + 7 ص.
* رشیدالدین فضل الله همدانی، مباحث سلطانیه (الرسالة السلطانیّه فی المراتب النبویّه؛ کتاب سوم از مجموعۀ رشیدیه)، میراث مکتوب، تهران، ۱۳۹4، نود و یک + 529ص. + نمایه‌ها + 7 ص.
* رشیدالدین فضل الله همدانی، لطایف الحقایق (کتاب چهارم از مجموعۀ رشیدیه)، میراث مکتوب، تهران، ۱۳۹4، (در دو جلد) هشتاد و هشت +895ص. + نمایه‌ها + 7 ص.
Books in Japanese
* Perushiyâ-go Kotowâzâ (Persian Proverbs), With Prof. Takeshi Katsufuji, Daigaku-shorin, Tokyo, 1993, xiii+373p.
* Perushiyâ-go Tegâmi-no-Kâkihô (A Manual on Letter-writing in Persian), with Prof. Yuko Fujimoto), Daigaku-shorin, Tokyo, 2000, x+281p.